ملانصرالدین و انقلابِ مشروطیت ایران (تحلیلی بر چرایی و چگونگیِ بازتابِ انقلابِ مشروطیتِ ایران در مجلۀ ملانصرالدین)

author

Abstract:

انقلابِ مشروطیتِ ایران در مطبوعاتِ خارج از ایران به درجات بازتاب‌هایی داشت. در بین مطبوعاتِ خارج از ایران جرایدِ منطقة قفقاز انقلاب مشروطیت را از وجوهِ گوناگون مورد توجه قرار دادند. یکی از مهمترین نشریات قفقاز در ربع اولِ قرن بیستم میلادی هفته‌نامة طنزِ ملانصرالدین بود که تحولات انقلاب مشروطة ایران را در مقیاسی نسبتاً وسیع منعکس می‌کرد. به‌رغمِ انعکاسِ گستردة تحولاتِ ایران در ملانصرالدین و تأثیر آن بر سپهر سیاسیِ ایران و نیز بر تعدادی از نویسندگان و نشریاتِ ایران در دورة مشروطه هنوز دربارة بازتابِ تحولاتِ مشروطه‌خواهیِ ایرانیان در این نشریه پژوهش درخور اعتنایی در زبان فارسی انجام نشده است. پژوهش حاضر، در پیِ بررسیِ چرایی و چگونگیِ انعکاسِ اخبارِ تحولات مشروطیتِ ایران در هفته‌نامة ملانصرالدین است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد سردبیر، نویسندگان و کاریکاتوریست‌های ملانصرالدین تحولات ایران را به دلیلِ سیاستِ کلانِ هفته‌نامه در حمایت از جنبش‌های سیاسیِ سرزمین‌های اسلامی، حضورِ گستردة مهاجرانِ ایرانی در قفقاز و نیز پیوندهای قومیِ برخی از نویسندگانِ ملانصرالدین با ایرانیان مورد توجه قرار دادند. ملانصرالدین، انقلاب مشروطة ایران را از منظرِ مفهومِ مشروطه در بینِ گروه‌های فرودستِ جامعة ایران، آسیب‌شناسیِ رفتارِ مشروطه‌خواهان، موانعِ تحققِ آرمان‌های مشروطیت در ایران و نتایجِ انقلابِ مشروطه بازتاب داده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأثیر مسجد در انقلاب مشروطیت ایران

تأثیر مسجد در انقلاب مشروطیت ایران[1] علی‌رضا علی صوفی[2] هوشنگ خسرو بیگی[3] حسن زندیه[4] فرهاد دشتکی‌نیا[5] چکیده این مقاله، به بررسی کارکردهای سیاسی مسجد در انقلاب مشروطیت ایران می‌پردازد. پرسش اصلی مقاله این است که مسجد در انقلاب مشروطیت چه تأثیری گذارد و چه عواملی سبب شد تا مسجد در انقلاب مشروطیت کارکرد سیاسی داشته باشد. مسجد در مراحل مختلف انقلاب مشروطیت، پیش از صدور فرمان مشروطه، در مرحلۀ...

full text

انقلاب مشروطیت؛ انقلاب اجتماعی یا انقلاب دموکراتیک؟

گزارش حاضر درصدد پاسخ به این سوال است که آیا انقلاب مشروطیت 1911-1905 ،یک انقلاب دموکراتیک است یا انقلاب اجتماعی؟ این بحث از نقطه نظر جامعه شناسی سیاسی و با تکیه به تئوری مور- به صورت نسبی – تبیین گردیده است. بررسی ها دلالت بر آن دارند که انقلاب مشروطیت، بنا به دلایل زیر از ویژگی های انقلاب دموکراتیک برخوردار بوده است: الف) این انقلاب از سوی بورژوازی و اشراف زمین دار – در مراحل مختلف-هدایت شد...

full text

انقلاب مشروطیت و قرارداد 1907

شکستهای ایران از روسیه در اوایل حکومت قاجاریه و تحمیل دو قرارداد گلستان و ترکمنچای که براساس آن مناطق زیادی به روسها واگذار شد موجبات نگرانی انگلیسها درباره تحقق هدف روسها در دستیابی به آبهای گرم گردید لذا، طرح مسئله شرق یا بازی بزرگ از سوی آنها در ایران برنامه ریزی شد که برای مدتی اساس سیاست انگلستان درباره ایران به ویژه در عرصه سیاسی و تجاری و رقابت با روسها بود. اما به تدریج با تحولاتی که در...

full text

انقلاب مشروطیت و مجلس اول

انقلاب مشروطه ایران و رضایت حاکمیت مطلق به برقراری نظام مشروطه که نهاد آن مجلس بود ریشه در حوادث، باورها و تحولاتی داشت که در دوران سلطنت قاجار شکل گرفت، رشد یافت و به ثمر رسید. در نوشته حاضر تلاش بر این است که ضمن بررسی این روند تاریخی، ساختار سیاسی ایران در دوره قاجاریه و جایگاه مشروعیت سلطان را روشن ساخته و سپس مسائلی که باعث تغییر در این نحوه نگرش شد و نیز نقش و جایگاه گروهها و طبقات مختلف ...

full text

پیدایش مفهوم تفکیک قوا در انقلاب مشروطیت ایران

نظریه تفکیک قوا یکی از مهم‌‌ترین نظریه‌ها و مفاهیم در حقوق عمومی می‌باشد که نخستین بار توسط مونتسکیو به صورت یک نظریه منسجم ارائه شد. برداشت‌ها و سنت‌های متفاوت و متعددی از این مفهوم در کشورهای مختلف به وجود آمده است. ایرانیان نیز برای نخستین‌بار از خلال انقلاب مشروطیت با این مفهوم از طریق نوشته‌های روشنفکران آشنا شدند و در قانون اساسی مشروطه به آن اشاره کردند. در این مقاله پس از نگاهی به مفهوم...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 2

pages  27- 53

publication date 2017-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023